Het levenspel

Het levensspel is een bijzonder spel. Ga maar eens na op een planeet in een enorm universum zijn miljarden mensen gedropt om van alles en nog wat te doen. Om lief te hebben, om bang te zijn, briljante dingen te ontdekken en oorlogen te voeren. Om te stressen voor proefwerken, om te feesten of zich tijdens de feestdagen druk te maken om wat te serveren. 

Om je voor te bereiden op je tijd hier als mens op aarde zijn er in Nederland allerlei instellingen. Vanaf dat kinderen twee jaar zijn wordt er al begonnen met zogenaamde voorschoolse educatie en dan ben je nog niet eens begonnen aan je jarenlange verplichte schoolcarrière. 

Wat je echter nooit leert in al die jaren en al die proefwerken is hoe het leven eigenlijk werkt? En dat zie je 8oo duizend Nederlanders hebben te maken met depressie en 1 op de 5 met burn-out klachten. We zijn wat dat betreft helemaal de weg kwijt. 

Het leven lijkt erg veel op een gezellig bordspel. Je kijkt wat je de regels zijn, zet de pionnen neer en je gaat vervolgens vol voor de winst. Mensen kiezen in deze wereld voor allerlei verschillende spellen, zoals je ook kan kiezen tussen monopoly, mens erger je niet of kolonisten van Catan. Laten we eens kijken naar de verschillende spellen die je kan spelen:

Het statusspel 

Doel van dit spel is om zoveel mogelijk status te vergaren. Dit doe je door aanzien, geld en spullen te verzamelen. Anderen vormen een bedreiging voor jouw status. Door hard werken, slimme trucs en harde kritiek moet je ze te snel af zijn. Het gevaar van het verlies van status ligt altijd op de loer!

Het religie spel

Doel van dit spel is om in de hemel/ het paradijs te komen. Lukt dat niet dan kom je voor eeuwig in de vuren van de hel terecht. In een oud boek zijn de spelregels opgenomen waardoor je de weg naar de hemel kan vinden. Mensen die niet aan dit spel willen meedoen zijn de vijand en moeten worden bestreden.

Houd iedereen te vriend!

Één van mijn persoonlijke favorieten. In dit spel probeer je iedereen het naar de zin te maken. Door complimenten te geven, alles voor de ander te doen en jezelf weg te cijferen. Uiteindelijk hoop je zo genoeg waardering te krijgen van anderen om het spel te kunnen winnen.

Ik heb gelijk

In dit spel heb je een ijzersterke mening over verschillende onderwerpen. Je wilt dat iedereen die hoort en onderschrijft. Maar er zijn in dit spel anderen actief met een hele andere mening. Doel van dit spel is om je mening te verkondigen maar vooral om die andere belachelijk te maken. Dit spel wordt gespeeld via sociale media. 

Work hard, play hard

In dit spel worstel je je door de week met tegenzin door je werk heen. Hierin probeer je vol te houden Je kunt niet wachten op het weekend. Ik het weekend ga je zo hard mogelijk feesten om je werk te vergeten. Maar het wordt altijd weer maandag.

Later als je groot bent

In dit spel moet je eerst een tijd lang dingen doen waar je geen zin in hebt om aan het eind van het spel de grote schat te vinden en gelukkig te zijn. Je sleept je naar school maakt alle proefwerken en haalt alle diploma’s. Vervolgens werk je 10 jaar in functies waar je niets te zeggen hebt en ontzettend ongelukkig bent. Om als je 45 bent zelf de leiding te krijgen en heel veel geld te verdienen maar waarschijnlijk nog steeds ongelukkig te zijn. 

Iedereen tegen mij

In dit spel zijn alle anderen erop uit  om jou tegen te werken, dwars te zitten of tegen te houden. De overheid, je irritante buren, al die afschuwelijke hangjeugd in de straat. Met klagen en kritiek probeer jij ze te stoppen. Als al die anderen normaal doen, win je en kun je eindelijk gelukkig worden.

Wij tegen de jullie

In dit spel zijn er twee groepen die allebei iets anders aanhangen. Doel van het spel is de andere groep hartgrondig te haten, zoveel mogelijk dwars te zitten en een kopje kleiner te maken. Dit spel wordt onder andere gespeeld door voetbalhooligans. Één groep is voor Ajax en een ander voor Feyenoord. De beide groepen haten elkaar en gaan regelmatig op de vuist. 

Het angstspel

In dit spel heb je allerlei dromen en goede ideeën die je waar wilt maken. Er is echter een constante angst en onzekerheid die je tegenwerkt. Met die angst moet je eerst afrekenen om je doelen te behalen en het spel te winnen. Uiteindelijk ben je zoveel tijd kwijt aan de angst dat er van alle je mooie plannen niets meer komt.

En zo zijn er waarschijnlijk nog duizenden spellen die je kan spelen. De meeste mensen nemen één of meerdere basispellen en geven hier vanuit hun opvoeding en ervaringen hun eigen draai en invulling aan. Ik heb bijvoorbeeld heel lang ‘Houd iedereen te vriend’ gespeeld. Vanuit mijn opvoeding heb ik meegekregen dat je hiervoor goede schoolprestaties nodig hebt, goed moet kunnen sporten en hard moet werken. Dus dit waren voor mij spelregels. 

En zo heeft ieder mens zijn eigen spel en spelregels. Meestal zijn er ongelofelijk veel spelregels en eisen waaraan je moet voldoen. Niemand weet vaak meer waar die spelregels vandaan komen. Er wordt alleen gezegd: zo doen we het hier nou eenmaal. De spellen die we spelen veranderen door de tijd heen. We hebben spellen gespeeld met kruistochten en slaven, wereldoorlogen en ijzeren gordijnen. Vanaf 1950 speelde je in Nederland een vast spel. Dat bestond uit het religiespel (zie hierboven) met daarnaast het gezinsspel. 

Het gezinsspel

In dit spel trouwen een man en vrouw en blijven ze tot hun dood samen. Ze nemen een aantal kinderen. De man zorgt voor het inkomen en de vrouw voor het huishouden. Van dit concept zijn we voor een groot deel afgestapt. We spelen nu vaak het statusspel. Maar dit levert erg veel stress op en burnouts op omdat je constant iedereen te slim af wil zijn. Als gevolg van al dit zijn heel veel mensen ongelukkig. Ze spelen spellen waar ze niet gelukkig van worden of weten niet meer wat ze willen spelen. Ze dobberen dan maar een beetje doelloos rond en vermaken zich met Netflix. 

Het spel dat jij geleerd hebt om te spelen lijkt het enige spel dat je op dit moment kan spelen. Maar dit is een illusie. Als je kijkt naar de geschiedenis, naar de wereld en de verschillen tussen mensen kan je zien dat er ontelbaar verschillende mogelijkheden zijn. En het mooie van mens zijn is dat je zelf kunt kiezen wat voor spel je wilt spelen. Dit heeft niets te maken met waar je vandaan komt. Broers en zussen spelen vaak een heel ander spel ondanks dezelfde opvoeding. Dit heeft ook niets te maken met hoelang je al vast zit in een bepaald spel, het is nooit te laat en altijd mogelijk om te veranderen. 

Angst speelt een cruciale rol in het spel dat wij spelen, hierover volgende keer meer.